Z ubezpieczenia chorobowego możemy korzystać nie tylko wtedy, gdy sami chorujemy, ale także, gdy jesteśmy zdrowi, ale musimy zaopiekować się bliskim. Wówczas przysługuje nam zasiłek opiekuńczy. Trzeba jednak pamiętać o właściwym złożeniu wniosku do ZUS.
Podstawą do otrzymania zasiłku chorobowego jest ubezpieczenie. Jest ono obowiązkowe dla osób zatrudnionych na umowę o pracę. W przypadku zatrudnienia na umowę zlecenia, czy inną umowę agencyjną, ale też prowadzenia działalności gospodarczej takie ubezpieczenie jest dobrowolne.
– Warto składkę na to ubezpieczenie płacić gdyż z tego ubezpieczenia możemy korzystać nie tylko w sytuacji, gdy sami zachorujemy, ale także wtedy, gdy musimy zaopiekować się chorym członkiem rodziny, np. dzieckiem, małżonkiem, rodzicem, bratem czy teściową. Wówczas za czas opieki będzie nam przysługiwał zasiłek opiekuńczy – informuje Iwona Kowalska-Matis, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa dolnośląskiego.
Przepisy określają na ile dni w roku kalendarzowym można otrzymać zasiłek opiekuńczy. Ten limit zależy m.in. od tego, kim będziemy się opiekować i w jakich sytuacjach. W dużych firmach – zasiłek wypłaca pracodawca, w tych, w których pracuje mniej niż 20 pracowników – zasiłek wypłaca ZUS.
– Żeby naliczenie i wypłata były jak najszybsze konieczne jest właściwe złożenie wniosku do ZUS po to uniknąć postępowań wyjaśniających, które wydłużają czas oczekiwania na wypłatę zasiłku – mówi Iwona Kowalska-Matis.
W czasie pandemii covid-19 to pracodawca w imieniu swojego ubezpieczonego pracownika, mógł dołączyć do zaświadczenia Z-3/Z-3a skan wniosku o zasiłek opiekuńczy Z-15A/Z-15B i poświadczyć przez siebie za zgodność z oryginałem – ale uwaga – było to wprowadzone na czas określony. To rozwiązanie już nie funkcjonuje.
Obecnie to sam ubezpieczony powinien dostarczyć do ZUS oryginał podpisanego wniosku Z-15A/Z-15B, bo skan od pracodawcy nie jest akceptowany.
– Wniosek można wysłać pocztą tradycyjną, można do nas przynieść osobiście, ale najlepiej jest skorzystać ze swojego profilu PUE i przekazać Z-15A/Z-15B drogą elektroniczną z podpisem elektronicznym. Również pracodawca może przesłać do nas pocztą tradycyjną oryginał otrzymanego od pracownika wniosku – zapewnia Iwona Kowalska-Matis.
Maksymalnie 60 dni na opiekę
Zasiłek opiekuńczy można otrzymać maksymalnie za 60 dni w roku kalendarzowym na opiekę nad:
- chorym dzieckiem do ukończenia 14 lat,
- zdrowym dzieckiem do ukończenia 8 lat w określonych przepisami sytuacjach, np. z powodu nieprzewidzianego zamknięcia żłobka czy przedszkola, do którego dziecko uczęszcza.
Prawo do zasiłku mają na równi matka i ojciec dziecka, jednak zasiłek może otrzymać za dany okres tylko jeden z rodziców, ten, który wystąpi z wnioskiem o jego wypłatę. Zasiłek opiekuńczy przysługuje wtedy, gdy nie ma innych członków rodziny, którzy mogą zapewnić opiekę. Nie dotyczy to opieki nad chorym dzieckiem w wieku do lat 2.
Kiedy 30 dni?
Z zasiłku opiekuńczego do 30 dni w roku kalendarzowym można skorzystać na opiekę nad: niepełnosprawnym dzieckiem, które ukończyło 8 lat, ale ma mniej niż 18 lat – w związku z porodem, chorobą albo pobytem w szpitalu małżonka lub rodzica dziecka, który stale opiekuje się dzieckiem, chorym dzieckiem niepełnosprawnym, które ukończyło 14 lat, ale ma mniej niż 18 lat.
Trzydziestodniowy limit dni zasiłkowych przysługuje, jeśli dziecko niepełnosprawne ma: orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności,orzeczenie o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału, na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Limit 30 dni zasiłku opiekuńczego w roku kalendarzowym wynosi także wtedy, gdy w rodzinie jest więcej niż jedno dziecko niepełnosprawne w wieku od 8 -14 do 18 lat.
Dla kogo 14 dni
Jeśli musimy zająć się chorym dzieckiem w wieku powyżej 14 lat, (które nie jest z niepełnosprawnością) lub innym chorym członkiem rodziny (m.in. małżonkiem, rodzicem, wnukiem, rodzeństwem, teściami, dziadkami), to zasiłek przysługuje maksymalnie przez 14 dni w roku kalendarzowym.
Jeśli w roku kalendarzowym opiekujemy się wyłącznie niepełnosprawnym dzieckiem oraz innymi chorymi członkami rodziny (i nie mamy innych dzieci, które nie ukończyły 14 lat), zasiłek opiekuńczy przysługuje łącznie za okres nie dłuższy niż 30 dni w roku kalendarzowym, w tym nie dłuższy niż 14 dni na opiekę nad chorymi członkami rodziny.
Łączny okres wypłaty zasiłku opiekuńczego nie może przekroczyć 60 dni w roku kalendarzowym. Nie zależy on od liczby osób uprawnionych do zasiłku, liczby dzieci lub członków rodziny, którzy wymagają opieki.
Co ważne przy zasiłku opiekuńczym przysługuje on niezależnie od okresu ubezpieczenia. Zatem, jeśli nawet po tygodniu naszej pracy, rozchoruje się dziecko, które będzie wymagało naszej opieki, możemy już w takim krótkim czasie korzystać z tego świadczenia.
