Przeliczenie wysokości emerytury jest możliwe tylko w ściśle określonych sytuacjach. Wniosek o przeliczenie można złożyć wtedy, gdy senior, który osiągnął powszechny wiek emerytalny i przeszedł na emeryturę, ale nadal pracuje i odprowadza składki do ZUS.
Wiele zamieszania spowodowały informacje o tym jakoby każdy senior mógł przeliczyć swoją emeryturę. Emeryci przychodzą do ZUS i składają wnioski o to żeby ich świadczenie zostało ponownie naliczone z wykorzystaniem nowych tablic średniego dalszego trwania życia. Tymczasem zastosowanie tych tablic jest możliwe tylko u nowych emerytów, czyli tych, którzy zakończą działalność zawodową między 1 kwietnia 2021 a 31 marca 2022. Przeliczanie „starych” emerytur nie ma żadnych podstaw i skutkuje odmową.
– Jest to możliwe, ponieważ do ZUS wpływają nowe składki na ubezpieczenie społeczne. W sytuacji, gdy ktoś tylko siedzi i czeka na emeryturę z ZUS przeliczenie nie ma podstaw gdyż na koncie emerytalnym seniora nic się nie zmienia – wyjaśnia Iwona Kowalska-Matis regionalny rzecznik prasowy ZUS na Dolnym Śląsku.
Rzeczniczka zapewnia, że emeryt, który nie pracuje – po złożeniu wniosku o przeliczenie dostanie odmowę.
– Składanie wniosków jest bezcelowe i generuje tylko niepotrzebną „papierologię” – dodaje rzeczniczka ZUS.
Publikowane przez Główny Urząd Statystyczny tablice średniego dalszego trwania życia są kluczowym elementem przy wyliczaniu emerytur ustalanych według nowych zasad. Aktualne tablice średniego dalszego trwania życia, które obowiązują od 1 kwietnia 2021 r. do 31 marca 2022 r., mają jednak zastosowanie tylko do części świadczeń. Chodzi o emerytury ustalane według nowych zasad dla osób, które spełnią warunki do uzyskania emerytury (w szczególności warunek wieku emerytalnego) między kwietniem 2021 a marcem przyszłego roku oraz osób, które warunki do emerytury ustalanej według nowych zasad już wcześniej spełniły, ale dopiero teraz w okresie od 1 kwietnia 2021 r. do 31 marca 2022 r. wystąpią o ustalenie tej emerytury.
Chodzi też o osoby mające już ustalone prawo do tzw. nowej emerytury, które mają okresy podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym po dniu, od którego przyznano tę emeryturę i zgłaszają obecnie wniosek o tzw. doliczenie składek zapisanych na koncie ubezpieczonego po dniu ustalenia prawa do emerytury. W przypadku złożenia takiego wniosku w okresie od 1 kwietnia 2021 r. do 31 marca 2022 r. przy obliczeniu kwoty doliczenia składek zastosujemy średnie dalsze trwanie życia z aktualnych tablic.
Taki wniosek może być złożony raz w roku lub po ustaniu ubezpieczenia.
Aktualnie obowiązujące tablice trwania życia ZUS zastosuje również w przypadku osoby, której wprawdzie ustaliliśmy w poprzednich latach prawo do nowej emerytury, ale prawo to zostało zawieszone z powodu kontynuowania zatrudnienia u pracodawcy, u którego wnioskodawca pracował przed dniem nabycia prawa do emerytury i która w okresie od 1 kwietnia 2021 r. do 31 marca 2022 r. zakończy zatrudnienie. Taka osoba nie miała ustalonej ostatecznej wysokości emerytury, gdyż takie ustalenie następuje dopiero po rozwiązaniu stosunku pracy i złożeniu wniosku o podjęcie wypłaty świadczenia. Jeżeli więc wniosek o podjęcie wypłaty emerytury w związku z zakończeniem zatrudnienia zostanie złożony w okresie od 1 kwietnia 2021 r. do 31 marca 2022 r., czyli w okresie obowiązywania aktualnych tablic trwania życie, kwotę emerytury obliczymy z zastosowaniem tablic obowiązujących w dacie złożenia wniosku i porównamy z tablicami obowiązującymi w dniu, w którym wnioskodawca osiągnął wiek emerytalny oraz wybierzemy wariant najkorzystniejszy dla wnioskodawcy.
– Krótko mówiąc, przeliczenie jest możliwe tylko wtedy, gdy emeryt dalej pracuje i na jego konto wpływają składki lub wtedy, gdy pomimo przyznania mu (po osiągnięciu wieku emerytalnego) prawa do emerytury kontynuuje działalność zawodową i dlatego ZUS nie rozpoczął jeszcze wypłaty jego emerytury – mówi Kowalska-Matis. – Przypomnę, że do tego żeby emerytura wpływała na konto potrzebne jest rozwiązanie umowy o pracę i dostarczenie do nas świadectwa pracy – wyjaśnia rzeczniczka.
Tymczasem do ZUS wpływają jednak wnioski o przeliczenia dotychczasowych emerytur w związku z nowymi tablicami od:niepracujących emerytów z tzw. starego systemu i niepracujących osób, które mają emeryturę z tzw. nowego systemu i już wcześniej skorzystały z jej obliczenia według różnych tablic średniego dalszego trwania życia. Te osoby otrzymają odmowę przeliczenia, ponieważ w ich przypadku zastosowanie nowych tablic średniego dalszego trwania życia jest niemożliwe. Zgodnie z tablicami Głównego Urzędu Statystycznego nastąpił spadek dalszego średniego trwania życia we wszystkich przedziałach wiekowych. W tej sytuacji wyliczanie wysokości emerytur jest korzystniejsze niż w poprzednich latach. Nie oznacza to jednak, że wszyscy skorzystają z nowych tablic i będą mogli liczyć na korzystniejsze przeliczenie świadczenia.