Wyłączanie części lamp ulicznych, skracanie czasu oświetlania obiektów sportowych, mecze piłki nożnej w godzinach południowych, a nie jak dotychczas – wieczornych, wyłączenie podświetlenia ratusza, ograniczanie zużycia energii przez urzędników – to tylko niektóre działania w ramach kampanii na rzecz zaoszczędzania energii elektrycznej. Gmina Polkowice mierzy się z ogólnoświatowym kryzysem energetycznym.
W ramach oszczędności energii elektrycznej Burmistrz Polkowic zobowiązał pracowników m.in. do wyłączanie wszystkich urządzeń biurowych na noc, na weekend oraz podczas dłuższych okresów bezczynności, o godzinę krócej będą oświetlane trzy, zarządzane przez gminę, boiska sportowe na terenie miasta: przy ul. Jesionowej, pomiędzy ulicami Sztygarską i Lipową oraz za komendą policji, części lamp ulicznych na zasobach gminy nie będzie świecić, pierwszy zespół piłkarski Górnika Polkowice zrezygnował z rozgrywania meczów drugiej ligi przy sztucznym oświetleniu. To tylko nieliczne kroki podjęte w celu ograniczenia zużycia energii.
– Zamożność naszej gminy nie zwalnia nas z tego, aby gospodarnie zarządzać budżetem, czyli pieniędzmi, które należą do mieszkańców naszej gminy. Robimy to w poczuciu odpowiedzialności za bezpieczeństwo naszych mieszkańców. Stąd też liczne działania, które podejmujemy, a które mają na celu przynieść naszej gminie oszczędności – mówi Łukasz Puźniecki burmistrz Polkowic. – Na początku powołaliśmy specjalny zespół, który ma za zadanie wyszukiwać te obszary, które pozwolą nam oszczędzać energię, ale nie tylko, ponieważ w ten zakres wchodzą też działania związane z ocieplaniem budynków, instalacja paneli fotowoltaicznych i tym podobne. W ramach zespołu pracują urzędnicy naszego urzędu, przedstawiciele klubów rady miejskiej oraz takich ciał doradczych, jak na przykład rada seniorów – dodaje włodarz miasta.
W pierwszej kolejności to urzędnicy dadzą przykład ograniczenia zużycia energii elektrycznej w Urzędzie Gminy Polkowice. Burmistrz zobowiązał pracowników m.in. do wyłączanie wszystkich urządzeń biurowych na noc, na weekend oraz podczas dłuższych okresów bezczynności, wyłączanie ładowarek z gniazdek po zakończeniu ładowania sprzętu elektronicznego, niepozostawianie urządzeń w trybie czuwania, drukowania dwustronnie tylko tych dokumentów, które są niezbędne w formie papierowej, korzystanie z oświetlenia naturalnego tam, gdzie jest to możliwe, zmniejszenie ogrzewania w pomieszczeniach biurowych do niezbędnego minimum czy nieużywanie klimatyzacji i grzejników elektrycznych. Polkowicki włodarz zarządził też wyłączenie podświetlenia ratusza.
Na terenie gminy Polkowice znajduje się 5197 lamp ulicznych, które są własnością samorządu. 2703 to lampy LED.
– Warto podkreślić, że od 2019 roku na sieci stanowiącej własność gminy zamontowaliśmy 1135 lamp LED. Zatem w zaledwie cztery lata obecnej kadencji postawiliśmy lub wymieniliśmy ponad 40 procent całego energooszczędnego oświetlenia ulicznego naszej gminy – mówi burmistrz Łukasz Puźniecki.
Polkowicki samorząd cały czas inwestuje w montaż energooszczędnych LED-owych latarni ulicznych. Gmina pozyskała pieniądze z funduszy europejskich dzięki współpracy z dwoma samorządami: Legnicą i Głogowem, w kwocie ponad 1 mln zł w ramach projektu „Wymiana oświetlenia ulicznego i drogowego na energooszczędne w wybranych gminach Legnicko-Głogowskiego Obszaru Interwencji”, realizowanego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego 2014-2020. Obecnie dobiega końca inwestycja na Polkowicach Dolnych, gdzie zamontowano 189 LED-ów. W ubiegłym roku wymieniono oświetlenie na Osiedlu Młodych. Dodatkowo, gmina otrzymała zwrot blisko 200 tys. zł wydanych na wymianę oświetlenia na osiedlu Dąbrowskiego w latach 2017-2018.
Pozostałe 2494 to lampy sodowe, metahalogenowe i naświetlacze na boiskach. Na terenie gminy znajdują się także latarnie serwisowane przez Tauron Nowe Technologie, jest ich 1256. Są to latarnie w większości sodowe, jednak ich wymiany nie może podjąć się polkowicki samorząd, gdyż nie jest ich właścicielem.
W ramach gminnej kampanii „Zgaś światło – świeć przykładem” referat inwestycji urzędu gminy rozpoczął proces wyłączania części lamp ulicznych na zasobach gminy. W wyniku tych działań nie będzie świecić co trzecia, a w części przypadków – co druga latarnia. W pierwszej kolejności nastąpi to w mieście, a potem w sołectwach.
– Jest to wariant korzystniejszy pod względem oszczędności, ale przede wszystkim bezpieczniejszy dla mieszkańców, od wybieranego przez niektóre samorządy wyłączania całego oświetlenia na pewien okres, na przykład na godzinę. Priorytetem w zakresie wyboru, które lampy zostaną w naszej gminie wyłączone, jest bezpieczeństwo mieszkańców. Cały proces będzie odpowiednio weryfikowany i optymalizowany. Przede wszystkim oświetlone pozostaną miejsca newralgiczne, takie jak przejścia dla pieszych czy przystanki autobusowe – mówi Sebastian Sypko, wiceburmistrz ds. gospodarczych. – Planowana ilość zaoszczędzonej energii w grudniu tego roku, w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego, wyniesie około 100 tysięcy kWh, co przy obecnych stawkach za energię elektryczną pozwoli zaoszczędzić około 74 tys. zł brutto. Musimy pamiętać, że jesteśmy przed podwyżkami cen energii i docelowo ta oszczędność będzie wyższa – dodaje wiceburmistrz
Wyłączenie części oświetlenia nie wpłynie na działanie monitoringu miejskiego, który będzie funkcjonował w niezmienionej formie.
Poszukiwanie oszczędności przez samorządy jest spowodowane między innymi wysokimi wzrostami cen oferowanych przez firmy energetyczne, a dotyczącymi opłat za energię elektryczną. Gmina Polkowice jest w tzw. lubińskiej grupie zakupowej. Dotychczasowa umowa gwarantuje nam bezpieczeństwo cenowe do końca roku, jednak podwyżek należy się spodziewać od stycznia 2023. Obecnie trwają negocjacje. Grupa pracuje nad zakupem energii na kolejny okres. Nie ma jeszcze rozstrzygnięcia. Dużą rolę odegrają tu na pewno decyzje na szczeblu rządowym, których należy spodziewać się w najbliższym czasie.
O godzinę krócej będą oświetlane trzy, zarządzane przez gminę, boiska sportowe na terenie miasta: przy ul. Jesionowej, pomiędzy ulicami Sztygarską i Lipową oraz za komendą policji. Lampy wyłączą się tam o godz. 20, a nie jak było rok temu w sezonie zimowym – o godz. 21. Ograniczenie czasu świecenia dotyczy także boisk sportowych w sołectwach – tam lampy będą gasnąć o godz. 20. Zmiany ustawień zegarów astronomicznych będą wprowadzane sukcesywnie.
Na obiektach sportowych zarządzanych przez Polkowickie Przedsiębiorstwo Komunalne, a więc na stadionie lekkoatletycznym przy ul. 3 Maja, Stadionie Miejskim oraz na Orlikach, światła są wyłączane ręcznie przez pracowników spółki, zgodnie z harmonogramem zorganizowanych i zaplanowanych wcześniej zajęć, w godzinach: 21-22. Oświetlenie jest wyłączane wcześniej, jeśli danego dnia nie są prowadzone zajęcia. Po tej godzinie utrzymywane jest 30 proc. oświetlenia, na chodnikach i ścieżkach prowadzących do obiektów. Oświetlenie włącza się zgodnie z czujnikami zmierzchu. Oświetlenie boisk jest LED-owe.
Pierwszy zespół piłkarski Górnika Polkowice zrezygnował z rozgrywania meczów drugiej ligi przy sztucznym oświetleniu. Teraz rozgrywki rozplanowane są na soboty na godzinę 13. Dzięki temu, jeśli warunki atmosferyczne pozwalają zachować wymogi PZPN, mecze mogą rozgrywać się przy wyłączonych masztach oświetleniowych. Oszczędności w Górniku dotyczą także treningów zespołów Akademii Piłkarskiej, gdzie harmonogram zajęć przeorganizowano tak, aby zaczynać treningi jak najwcześniej, a ze sztucznego oświetlenia korzystać w jak najmniejszym stopniu.
Od drugiej połowy listopada oświetlenie Cmentarza Komunalnego oraz przyległego parkingu będzie wyłączone o godz. 22, kiedy obiekt jest zamykany. Władze gminy zdecydowały się na wybór najbardziej ekonomicznego wariantu iluminacji świątecznych. W tym sezonie w polkowickim Rynku zaświeci się jedynie choinka. Taka opcja da gminie oszczędność w granicach 250 tys. zł. Zespół ds. oszczędzania energii pracuje nad kolejnymi rozwiązaniami.
Zanim pojawiło się widmo kryzysu energetycznego gmina Polkowice prowadziła szereg działań, które wpisują się w politykę oszczędzania energii elektrycznej, jak i cieplnej. Dzięki temu, wielu mieszkańców nie odczuje tej zimy problemów z ogrzewaniem, a kryzys energetyczny nie będzie mocno odczuwalny.
– Program poszanowania energii cieplnej w oparciu o uchwałę rady miejskiej realizowany jest od blisko 20 lat. Dzięki środkom z budżetu gminy wszystkie budynki wielorodzinne miały wymienione okna i drzwi wejściowe do klatek. Wiele z tych budynków zostało docieplonych, nie tylko te należące do spółdzielni mieszkaniowej, ale również zarządzane przez inne podmioty, jak PTBS czy PPK – mówi Ireneusz Traczyk, autor Programu Poszanowania Energii Cieplnej, radny Rady Miejskiej w Polkowicach. – Dzięki programowi zmniejszyło się zużycie ciepła tylko w samej spółdzielni o 47 procent w stosunku do zużycia przed wprowadzeniem programu, co przekłada się na oszczędności ponad 8 mln zł rocznie przy uwzględnieniu obecnych cen. Te pieniądze zostają w portfelach naszych mieszkańców – dodaje.
Obecne trwa termomodernizacja wieżowca przy ulicy Miedzianej 4-6. Wcześniej zakończyła się termomodernizacja bloków przy ulicy Skalników 1-21 oraz 59-79. Spółdzielnia wspólnie z gminą ociepliła między innymi bloki przy ulicach: Górników czy Skalników. Do projektu budżetu gminy Polkowice na rok 2023 spółdzielnia złożyła wniosek na termomodernizację Skalników 41-57. Do 2030 roku jest zaplanowany harmonogram termomodernizacji budynków na zasobach spółdzielni. Wszystkie te inwestycje zostały wykonane lub też zaplanowane do wykonania przy zachowaniu współfinansowania z gminą Polkowice w proporcji 40 proc. z kasy spółdzielni i 60 proc. z budżetu gminy.
Oprócz tego, w ostatnich latach spółdzielnia zrewitalizowała dziewięć budynków, przy pięćdziesięcioprocentowym udziale finansowym gminy Polkowice. Rewitalizacja polega na odnowieniu elewacji już docieplonych budynków wielorodzinnych oraz wymianie rynien i rur spustowych. Spółdzielnia z własnych środków prowadzi też docieplanie stropodachów, by ciepło nie wydostawało się górną częścią bloków. Do tej pory docieplono około 80 proc. budynków.
W gminie Polkowice termomodernizacji poddawane są również budynki na zasobach wspólnot i w zarządzaniu PTBS-u. W 2019 roku zainwestowano w budynki przy ulicach: Głogowska 1-11, Chocianowska 33 oraz Hubala 2a-4d. Natomiast w 2021 ukończono termomodernizację budynku przy Hubala 6-14. W tym roku rozpoczęto inwestycję na bloku przy ul. Hubala 30-36.
Gmina Polkowice przeprowadziła audyt energetyczny placówek oświatowych, w którego wyniku wytypowano szkoły, które zostaną poddane termomodernizacji. Są to dwie placówki: Szkoła Podstawowa nr 1 oraz Szkoła Podstawowa w Jędrzychowie. Obydwie inwestycje są obecnie w trakcie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na wybór wykonawcy robót.
Jednostki polkowickiego samorządu inwestują w alternatywne źródła energii. Spółdzielnia Mieszkaniowa Cuprum w tym roku zainstalowała na dachu budynku technicznego panele fotowoltaiczne, które na bieżąco zasilają w energię elektryczną obydwa budynki: techniczny i administracyjny. Jest to pierwsza inwestycja spółdzielni w fotowoltaikę. Przedsiębiorstwo Gospodarki Miejskiej montuje panele fotowoltaiczne na wszystkich swoich obiektach, w tym na oczyszczalniach ścieków. Na całe przedsięwzięcie spółka planuje przeznaczyć ponad 2 mln zł. Zasilana przez fotowoltaikę jest też Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna. Do montażu paneli fotowoltaicznych przygotowuje się Zakład Komunikacji Miejskiej. Obecnie inwestycja jest na etapie kompletowania dokumentacji projektowej.
W ramach zadań zleconych przez Lidera Klastra – gminę Polkowice, Fundacja Rozwoju Regionalnego prowadzi obecnie proces zmierzający do budowy i uruchomienia „wspólnej” farmy fotowoltaicznej. Będzie to farma zlokalizowana na terenie gminy będącej członkiem klastra. Obecnie trwa proces wyboru najodpowiedniejszej lokalizacji z możliwością przyłączenia. Planowana wielkość mocy zarezerwowanej dla gminy Polkowice to 5 MW. Inwestycja ta wpłynie na obniżenie kosztów zakupu energii elektrycznej, zapewni bezpieczeństwo energetyczne gminy i częściową niezależność od podwyżek cen prądu.
