Przepisy zmieniające ustawę o emeryturach pomostowych weszły w życie 1 stycznia 2024 r. Od nowego roku ze świadczenia mogą korzystać także osoby, które po raz pierwszy podjęły pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze po 1 stycznia 1999 r. Wcześniej takiej możliwości nie było.
Osoby urodzone po 1948 r., które wykonywały prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze mogą ubiegać się o emeryturę pomostową. Aby ją otrzymać, muszą spełnić łącznie kilka warunków.
– Pierwszym z nich jest wiek, który wynosi 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn. Drugim warunkiem jest odpowiedni staż pracy, który dla pan wynosi, co najmniej 20 lat i co najmniej 25 lat dla panów, w tym, co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze – mówi Iwona Kowalska-Matis regionalny rzecznik prasowy ZUS na Dolnym Śląsku.
Rzeczniczka podkreśla, że trzeba również spełnić warunek wykonywania prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze po 31 grudnia 2008 r., przez co najmniej 1 dzień.
– Ta wcześniejsza emerytura, jak sama jej nazwa wskazuje, jest pomostem między świadczeniami nabytymi przed osiągnięciem wieku emerytalnego a prawem do emerytury przyznawanej na ogólnych zasadach powszechnego systemu emerytalnego – wyjaśnia Iwona Kowalska-Matis.
Nowe przepisy dotyczą osób, które wykonywały lub wykonują pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia. Prace w szczególnych warunkach to zawody związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia.
– Natomiast prace o szczególnym charakterze wymagają niezwykłej odpowiedzialności oraz wyjątkowej sprawności psychofizycznej. Są to takie zwody jak górnik, hutnik, rybak morski czy pracownik sprawujący opiekę w domu opieki społecznej nad osobami dotkniętymi chorobą psychiczną, jak również kierowca autobusu, trolejbusu oraz motorniczy tramwaju w transporcie publicznym, a także ratownik medyczny i wiele innych zawodów – wyjaśnia Iwona Kowalska-Matis.
Prawo do emerytury pomostowej mają też ci, którzy nie wykonywali po 31 grudnia 2008 r. prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, jeżeli na dzień 1 stycznia 2009 r. miała wymagany okres 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wyłącznie takiego rodzaju, które zostały wymienione w załącznikach do ustawy o emeryturach pomostowych oraz spełniła pozostałe warunki wymagane do przyznania świadczenia.
Od stycznia tego roku przyszli emeryci nie muszą już udowadniać, że pracowali w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze przed 31 grudnia 1998 r. Warto wiedzieć, że mogą podjąć takie zatrudnienie nawet dopiero po 31 grudnia 2008 r.
Dzięki zmianie przepisów szacuje się, że tylko w tym roku, na emeryturę pomostową będzie mogło przejść nawet 7,3 tys. osób, w 2029 r. – 4,0 tys., a w 2033 r. – 4,8 tys.
W czerwcu 2023 r. ZUS wypłacał 40,8 tys. emerytur pomostowych.
